Feiten

De studente volgt met ingang van het studiejaar 2016-2017 de voltijdsopleiding bachelor Circus and Performing Art. Daarvoor werkte zij al als luchtacrobate. Naast de opleiding werkte zij nog steeds als luchtacrobate. Op 22 november 2017 heeft een ongeval tijdens de opleiding plaatsgevonden. De studente voerde een examenopdracht uit, een zogenoemde silkrope (banddoek) act. Aan het einde van haar act raakte de aerial silk in onbalans, waardoor zij ging slingeren. Omdat zij vervolgens de oefening toch doorzette, is zij naar beneden gevallen. Daarbij is zij ondanks ingrijpen van de begeleider deels naast de valmat terecht gekomen, waarbij zij letsel heeft opgelopen. Van het ongeval is op ambtsbelofte een boeterapport opgemaakt. De staatssecretaris heeft de hogeschool naar aanleiding van het arbeidsongeval een boete opgelegd van € 27.000 voor overtreding van artikel 3.16, eerste lid, gelezen in samenhang met het vijfde lid, van het Arbobesluit. De staatssecretaris heeft de maatregelen die de hogeschool heeft genomen om valgevaar zo veel mogelijk te voorkomen niet voldoende bevonden. De staatssecretaris heeft geen aanleiding gezien om de boete te matigen. De rechtbank heeft het door de hogeschool tegen het besluit van 20 mei 2019 ingestelde beroep gegrond verklaard. Volgens de rechtbank heeft de hogeschool de studente voldoende beschermd tegen valgevaar zodat het Arbobesluit niet is overtreden en de staatssecretaris niet bevoegd was om een boete op te leggen. Hoewel toch een ongeval heeft plaatsgevonden en de studente door haar val letsel heeft opgelopen is dat in dit geval veeleer het gevolg van een ongelukkige samenloop van omstandigheden, aldus de rechtbank. De staatssecretaris heeft hoger beroep ingesteld tegen deze uitspraak. Volgens de staatssecretaris leest hij de Arbocatalogus wel op de juiste manier omdat op grond van artikel 3.16 van het Arbobesluit de collectieve maatregelen voorgaan op de individuele maatregelen.

Oordeel

De Afdeling is met de rechtbank van oordeel dat de hogeschool het valgevaar zo veel mogelijk heeft beperkt en daarmee dat de staatssecretaris niet bevoegd was om een boete op te leggen. Hoewel de staatssecretaris het beoordelingskader juist omschrijft, is het in dit geval niet goed toegepast. Omdat het aan de staatssecretaris is om de overtreding te bewijzen, mocht hij in het licht van het door de hogeschool aangevoerde niet volstaan met de enkele stelling dat de valmat te klein was. In het bijzonder had de staatsecretaris dienen te onderzoeken welke valmat gebruikelijk is bij silkrope acts, alsook in hoeverre een redelijk voorzienbaar oorzakelijk verband aanwezig was tussen de grootte van de valmat en het ongeval. Hij heeft alleen uit het enkele feit dat een ongeval heeft plaatsgevonden geconcludeerd dat de valmat kennelijk te klein was. De staatssecretaris heeft bovendien niet gesteld dat deze valmat niet (meer) gebruikt zou mogen worden of in het algemeen niet geschikt zou zijn. Uit de wetsgeschiedenis valt af te leiden dat juist de branche een grote rol heeft bij het bepalen wat de beste praktijk is omdat deze daarvoor over de meeste kennis beschikt. De staatssecretaris heeft geen enkel onderzoek gedaan naar wat qua valbescherming gebruikelijk is in de branche bij een silkrope act als de onderhavige en de redenen daarvoor. De rechtbank heeft terecht wel een beoordeling gemaakt van de maatregelen die de hogeschool heeft genomen om valgevaar te beperken en heeft deze ook in onderlinge samenhang bezien. De Afdeling is van oordeel dat de rechtbank terecht heeft geoordeeld dat tijdens de hele opleiding aandacht is voor de veiligheid van de studenten. De lezing die de staatssecretaris haalt uit de verklaring van de studente die dit zou weerspreken volgt de Afdeling niet.