Loonkloof blijft een probleem: zijn Europese regels de oplossing?

De loonkloof tussen mannen en vrouwen blijft hardnekkig. Hoewel de uurlonen langzaam naar elkaar toe kruipen, verdienen vrouwen minder met hetzelfde werk. Landelijke regels lossen de kloof niet op, dus heeft vakbond FNV de hoop gevestigd op de nieuwe Europese wet voor loontransparantie.

Sinds 1995 loopt de loonkloof in Nederland elk jaar terug met gemiddeld 0,5 procent. Maar vorig jaar steeg de loonkloof tussen mannen en vrouwen juist weer naar 7,4 procent (dat betekent dat mannen nu gemiddeld 7,4 procent meer verdienen dan vrouwen voor hetzelfde werk), blijkt uit het Nationaal Salaris Onderzoek. Dat komt doordat vrouwen minder hebben geprofiteerd van de salarisverhogingen van de afgelopen twee jaar dan mannen.

Ook in andere Europese landen is de loonkloof nog sterk aanwezig. Daarom heeft de Europese Commissie begin 2023 een wet voor loontransparantie aangenomen. Hierin staat dat bedrijven in EU-landen informatie moeten publiceren over het salaris dat vrouwen en mannen ontvangen voor hetzelfde werk. Is het loonverschil zonder goede reden meer dan 5 procent, dan moeten de bedrijven actie ondernemen. Als dit niet gebeurt, kan de overheid sancties opleggen, zoals boetes.

Die wet is hard nodig, zegt Ilze Smit, projectleider FNV Voor Vrouwen. Want hoewel loondiscriminatie in Nederland al zo'n vijftig jaar verboden is, is de loonkloof er nog steeds. "Als bedrijven transparant zijn over wat ze hun medewerkers betalen, wordt de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen op de werkvloer zichtbaarder. Het moet zorgen voor een echte cultuuromslag."

Hoewel de Europese plannen veelbelovend klinken, worden ze pas halverwege 2026 van kracht in Nederland. "En dat terwijl het heel belangrijk is dat er nu wat aan de loonkloof gedaan wordt", zegt Smit. "Als je naar de winkel gaat, betaal je ook hetzelfde voor je boodschappen als een man. Mensen moeten beseffen wat die loonkloof inhoudt voor vrouwen."