werknemer/LTO Noord Verzekeringen BV

Werknemer is in dienst geweest van LTO Noord Verzekeringen als assurantieadviseur. Partijen hebben in 1997 een relatiebeding gesloten op straffe van boetes bij overtreding. Op enig moment is werknemer uit dienst getreden bij LTO Noord Verzekeringen en compagnon geworden van het assurantiekantoor van X in Alphen aan den Rijn. In november 2006 heeft X een mailing gedaan, waarbij ook ex-LTO-relaties zijn benaderd. Werknemer heeft LTO laten weten dat dit een eenmalige vergissing was en dat dit nooit meer zou voorkomen. LTO heeft vervolgens onder meer betaling van € 122.520,60 ter zake van verbeurde boetes, nakoming van het concurrentiebeding/relatiebeding, alsmede vorderingen uit hoofde van onrechtmatige concurrentie ingesteld. Werknemer heeft aangevoerd dat hij op 24 augustus 2005 met de directeur van LTO Noord Verzekeringen is overeengekomen dat LTO Noord Verzekeringen ten aanzien van cliënten van LTO Noord Verzekeringen die op eigen initiatief zouden overstappen naar werknemer geen aanspraak zou maken op het concurrentiebeding. De kantonrechter heeft in conventie werknemer veroordeeld tot betaling van (€ 45.378 [boetes] – € 22.533,98 [openstaande bonus]) = € 22.844,02. De vorderingen van werknemer in reconventie (vernietiging concurrentiebeding) zijn afgewezen. Tegen dit oordeel hebben partijen zich in hoger beroep gekeerd.

Het hof oordeelt als volgt. Bij tussenarrest (LJN BU6562) is werknemer bewijs opgedragen van de vermeende afspraak met de directeur van LTO. Werknemer is niet geslaagd in het leveren van bewijs. Daarmee staat vast dat tussen partijen een concurrentie/relatiebeding gold.

Voor zover het betoog van werknemer ertoe strekt dat geen boete verschuldigd kan zijn omdat het eenmalig aanschrijven van verzekerde cliënten/personen niet onderhouden (of laten onderhouden) van commerciële contacten in de zin van het concurrentiebeding is, faalt het. Het betoog van werknemer staat bovendien haaks op de door werknemer verzonden e-mail aan LTO, die ademt dat werknemer zich bewust is van de wervende strekking van de mailing onder (mogelijke) relaties of oud-cliënten van LTO Noord Verzekeringen, welke strekking ook blijkt uit de door LTO Noord Verzekeringen overgelegde brief aan werknemer. Het beweerdelijke abusievelijke karakter van de mailing aan de 20 (of 5) adressen doet aan de wervende strekking niet af, noch staat dat abuis aan toerekenbaarheid van werknemer in de weg. Het door de werknemer aangebrachte onderscheid tussen 'adressen' en 'verzekerde cliënten/personen' is evenwel juist, nu het immers volgens de tekst van het concurrentiebeding aan werknemer (slechts) verboden is commerciële contacten te onderhouden (of te laten onderhouden) met de bij de werkgever verzekerde cliënten/personen. Dat betekent dat het hof, anders dan de kantonrechter, niet inziet dat (reeds) het gestelde aanschrijven van 20 adressen, ook indien afkomstig uit een adressenbestand van LTO Noord Verzekeringen, zonder meer 20 overtredingen van het concurrentiebeding oplevert. In zoverre is de grief dus gegrond. Het hof stelt vast dat het concurrentiebeding in totaal 34 maal is geschonden (€ 77.142,60).

De kantonrechter heeft, bij de door hem aangenomen 54 schendingen van het concurrentiebeding, de boete beperkt tot een bedrag van (20 x € 2.268,90 =) € 45.378. Daartegen keert zich de incidentele grief. Het hof zal de grief beoordelen op voet van HR 27 april 2007, NJ 2007, 262. In beginsel dient werknemer de boete te betalen. Dat (door het verlies van posten en relaties) een schade is geleden van een zo aanzienlijke omvang dat daarmee het totale bedrag van de boete van € 77.142,60 wordt benaderd is zonder nadere toelichting van LTO Noord Verzekeringen, die ontbreekt, evenwel niet aannemelijk. Het hof is van oordeel dat onverkorte toepassing van het boetebeding in de gegeven omstandigheden tot een buitensporig en daarom onaanvaardbaar resultaat leidt. Het hof matigt, alle omstandigheden in aanmerking genomen, de boete tot een bedrag van € 65.000.