Horgan&Keegan/Minister for Education & Skills c.s. Ierland

Feiten

In 2011 hebben Horgan en Keegan hun onderwijsbevoegdheid gehaald. Vanaf de herfst van dit jaar hebben zij als leerkracht op een Ierse openbare basisschool gewerkt. Als gevolg van de in circulaire 0040/2011 opgenomen nieuwe salarisschalen geldt voor vanaf 1 januari 2011 nieuw aangestelde leerkrachten in elke trap van de salarisschaal een salarisverlaging van 10 procent vergeleken met het salaris van voor die datum aangestelde ambtenaren. Bovendien zijn alle nieuw aangestelde leerkrachten op grond van deze circulaire in de eerste trap van de toepasselijke salarisschaal geplaatst. Voorheen was het juist gangbaar om nieuwe leerkrachten in de tweede of derde trap van deze schaal te plaatsen. Het doel van deze maatregelen was om in een tijd van aanzienlijke budgettaire beperkingen op de middellange termijn een structurele vermindering te realiseren van de kosten van de overheidsdienst en een net zo ernstig tekort in de overheidsfinanciën te corrigeren. Horgan en Keegan hebben deze maatregelen voor het Equality Tribunal (rechter in eerste aanleg in discriminatiezaken, Ierland) betwist en voerden daarbij een verschil in behandeling op grond van leeftijd aan. Volgens de rechter hebben de betrokken maatregelen ertoe geleid dat er twee categorieën werknemers zijn die als gelijkwaardig beschouwd werk verrichten maar verschillend worden beloond, met een duidelijk leeftijdsverschil tussen beide groepen. Van de in 2011 aangestelde leerkrachten was ongeveer 70 procent namelijk niet ouder dan 25 jaar. De leerkrachten die in dat jaar in dienst traden, onder wie Horgan en Keegan, waren ten tijde van hun aanstelling over het algemeen dan ook jonger dan de vóór dit jaar aangestelde leerkrachten, die als de groep beter bezoldigde personen worden beschouwd. Wat de eventuele rechtvaardiging voor indirecte discriminatie betreft, wijst de verwijzende rechter erop dat er twee rechtvaardigingen zijn aangevoerd: ten eerste moest Ierland reageren op een economische crisis en ten tweede moest een collectieve overeenkomst worden nagekomen waardoor de beloning van ambtenaren die voor 2011 waren aangesteld, niet verder kon worden verlaagd. Deze rechter is van oordeel dat deze gronden elk apart geen geldige rechtvaardiging vormen, maar dat hun combinatie dat wel kan zijn.

Oordeel

Het Hof van Justitie EU oordeelt als volgt.

Lagere bezoldiging voor 'vanaf datum 'x' nieuw aangestelde ambtenaar' is niet indirect discriminatoir

Het enige relevante criterium voor de toepassing van de nieuwe regels inzake de salarisschaal en de indeling in de salaristrappen is de hoedanigheid van 'vanaf 1 januari 2011 nieuw aangestelde ambtenaar' en dit onafhankelijk van de leeftijd van de ambtenaar op het moment van aanstelling. Dit criterium waarbij de toepassing van nieuwe regels afhankelijk wordt gemaakt van niets anders dan de aanstellingsdatum als objectief en neutraal gegeven, houdt derhalve kennelijk geen verband met de inaanmerkingneming van de leeftijd van de aangestelde personen (zie in die zin HvJ EG 22 december 2008, C-443/07 P, Centeno Mediavilla e.a./Commissie, ECLI:EU:C:2008:767, punten 81 en 83). Bovendien heeft de verwijzende rechter vastgesteld dat Horgan, Keegan en de andere na 1 januari 2011 aangestelde leerkrachten op het moment waarop zij werden aangesteld weliswaar veelal jonger waren dan voordien aangestelde leerkrachten, aangezien ongeveer 70 procent van hen op die datum niet ouder was dan 25 jaar, maar het staat ook vast dat zowel de na 1 januari 2011 aangestelde leerkrachten als zij die daarvoor zijn aangesteld bij aanstelling ongeacht het jaar ervan gemiddeld niet ouder waren dan 25 jaar. Uit een en ander volgt dat de door Ierland ingestelde nieuwe bezoldigingsvoorwaarden niet gebaseerd zijn op een criterium dat onlosmakelijk of indirect verbonden is aan de leeftijd van de leerkrachten, zodat niet kan worden vastgesteld dat de nieuwe regeling een verschil in behandeling op grond van de leeftijd invoert (zie in die zin HvJ EU 7 juni 2012, C-132/11, Tyrolean Airways Tiroler Luftfahrt Gesellschaft, ECLI:EU:C:2012:329, punten 29 en 30).