Feiten

Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector B.V. (hierna: KDS) is het enige bedrijf in Nederland dat in opdracht van NVWA post mortem (roodvlees)keuringswerkzaamheden verricht voor Nederlandse slachterijen. De ondernemingsraad is het voor KDS ingevolge artikel 2 WOR ingestelde medezeggenschapsorgaan. In de overeenkomst van opdracht die op 22 december 2009 tussen de Staat (NVWA) en KDS is gesloten, zijn afspraken gemaakt die de onafhankelijkheid van KDS en de vakbekwaamheid van haar officiële assistenten moeten waarborgen. De openingstijden NVWA en KDS zijn respectievelijk op weekdagen van 07.00 uur tot 18.00 uur en van 06.00 tot 18.00 uur. KDS heeft in 2008 met FNV een cao, de ‘Collectieve Regeling Aanvullende Arbeidsvoorwaarden’ (hierna: CRAA), afgesloten. Daarin is de wekelijkse arbeidsduur van een voltijdsmedewerker van KDS vastgesteld op 36 uur en is bepaald dat de reguliere werkdagen en werktijden zijn: maandag tot en met vrijdag van 06.00 uur tot 18.00 uur. In de CRAA is bepaald: ‘Indien buiten de reguliere werkdagen en werktijden moet worden gewerkt wordt instemming gevraagd aan de ondernemingsraad conform artikel 27 lid b van de WOR.’ Een van de grote slachterijen is Vion Boxtel. Vion Boxtel heeft aan NVWA verzocht om de keuringswerkzaamheden op weekdagen met een uur per dag te vervroegen, waardoor bij Vion Boxtel op weekdagen van 05.00 tot 22.00 uur kan worden geslacht. Op 5 september 2019 heeft KDS aan de ondernemingsraad schriftelijk verzocht om in te stemmen met een uitbreiding van de ochtenddiensten bij Vion Boxtel. Op 6 oktober 2019 heeft de ondernemingsraad zijn instemming aan het voorgenomen besluit van KDS onthouden. Inmiddels heeft Vion Boxtel ervan afgezien om op weekdagen al om 05.00 uur te beginnen met slachten. In plaats daarvan verzocht zij NVWA om op weekdagen te mogen doorwerken tot 23.00 uur. Bij brief van 29 januari 2020 heeft NVWA aan KDS verzocht hieraan mee te werken. Bij brief van 13 december 2019 heeft de vakbondsbestuurder van de FNV aan KDS meegedeeld dat de FNV-leden, werkzaam bij KDS, nagenoeg unaniem niet akkoord gaan met een eindtijd van 23.00 uur. KDS verzoekt de kantonrechter om toestemming te geven om het voorgenomen besluit te nemen, zoals bedoeld in artikel 27 lid 4 WOR.

Oordeel

KDS heeft er belang bij heeft om zich tegenover haar (monopolistische) opdrachtgeefster NVWA loyaal en flexibel op te opstellen. Uit hetgeen de NVWA ter zitting heeft verklaard, blijkt dat het de NVWA vooral te doen is om de onafhankelijkheid en vakbekwaamheid van de officiële assistenten die de keuringen verrichten, dat NVWA een gelijk speelveld voor de grote slachterijen in Nederland wenst en geen invloed wil uitoefenen op de onderlinge concurrentie in de branche. De kantonrechter stelt vast dat van een dergelijk gelijk speelveld al geruime tijd geen sprake (meer) is doordat in de afgelopen jaren steeds ad hoc is gereageerd op de wensen van afzonderlijke slachthuizen, door de ondernemingsraad getypeerd als ‘Rupsjes Nooitgenoeg’. Ook de NVWA kan er, als overheidsinstantie, haar ogen niet voor sluiten dat inmiddels ‘een groot gat gaapt’ tussen de reguliere openingstijden van haarzelf en KDS (tot 18.00 uur) enerzijds en de werktijden van (haar dierenartsen en) de officiële assistenten van KDS (tot ver na 18.00 uur) anderzijds, en dat de arbeidsvoorwaarden van de officiële assistenten nog altijd zijn gebaseerd op die reguliere openingstijden. Beëindiging van de opdracht aan KDS zal dan ook niet leiden tot een verandering van de onderhavige problematiek. Dat het voor de ondernemingsraad nu genoeg is, zeker nu er geen garantie is dat Vion Boxtel niet op den duur terug zal willen naar het slachten op zaterdagen teneinde de vermindering van de wekelijkse slachttijd met drie uren die het gevolg is van het alleen nog op weekdagen slachten, weer te compenseren, is niet onredelijk. Evenmin is onredelijk dat de raad niet wil instemmen met een verdere uitbreiding van de werktijden, dat hij bedoeld gat niet verder vergroot wil zien en het tot zijn taak rekent om te trachten te bereiken dat een, aan de veranderde realiteit in de branche aangepaste, en dus voor de werknemers gunstiger, arbeidsvoorwaardenregeling tussen cao-partijen tot stand komt. Met oneigenlijk gebruik van zijn bevoegdheden als medezeggenschapsorgaan heeft dat, anders dan KDS betoogt, niets te maken. De ondernemingsraad volgt immers de bevoegdheidsverdeling, zoals die in de CRAA is neergelegd. De argumenten van partijen en de belangen van ondernemer en werknemers (af)wegend, kan op grond van het voorgaande ook niet worden geconcludeerd dat KDS zodanig zwaarwegende redenen heeft om de werktijd van de officiële assistenten bij Vion Boxtel op weekdagen uit te breiden, dat de belangen aan werknemerszijde daarvoor moeten wijken. De door KDS verzochte vervangende toestemming zal daarom niet worden verleend.