Feiten

Sinds eind augustus 2022 is PostNL in onderhandeling met onder andere FNV over een nieuwe PostNL-cao. In augustus t/m november 2022 hebben verschillende cao-onderhandelingen plaatsgevonden, maar er is geen overeenstemming bereikt. Bij brief van 14 november 2022 heeft FNV aan PostNL bericht dat zij concludeert dat FNV en PostNL uitonderhandeld zijn en dat FNV heeft besloten een ultimatum aan PostNL te stellen. Als PostNL niet akkoord gaat met de in de brief geformuleerde eisen van FNV, moet rekening gehouden worden met door FNV uit te roepen en te organiseren collectieve acties, waaronder stakingen en werkonderbrekingen voor kortere of langere duur. Bij brief van 17 november 2022 heeft PostNL aan FNV bericht dat zij niet tegemoet kan komen aan de eisen die FNV stelt. PostNL heeft met klem verzocht geen acties te organiseren tijdens de periode van black friday, sinterklaas, Kerstmis en nieuwjaar. In een ongedateerd pamflet van FNV meldde FNV dat zij verschillende verrassingsacties voorbereidt op verschillende plekken in het land. Bij brief van 19 november 2022 heeft PostNL door haar opgestelde ‘randvoorwaarden’ aan FNV toegezonden. Zij heeft bericht dat zij uiterlijk 20 november 2022 voor 18.00 uur bevestiging wil ontvangen dat FNV deze randvoorwaarden zal naleven, bij gebreke waarvan PostNL onderhavig kort geding zal starten.

Oordeel

De voorzieningenrechter stelt voorop dat het recht van werknemers of vakorganisaties op collectief optreden in gevallen van belangengeschillen (waaronder het stakingsrecht) een fundamenteel recht is. Tussen partijen is niet in geschil dat de door FNV voorgenomen acties collectieve acties zijn in de zin van het Europees Sociaal Handvest (ESH). Niet ter discussie staat, overweegt de voorzieningenrechter, dat de decemberperiode voor PostNL een periode is van topdrukte. De voorzieningenrechter acht aannemelijk dat PostNL in die periode, zoals zij heeft gemotiveerd, werkt met een piekbezetting en dat planningen voor het zo veel mogelijk ordelijk verloop van alle processen in deze periode ruim van tevoren gemaakt zijn. PostNL heeft toegelicht dat zij ten aanzien van pakketten met één proces werkt, waarin alle pakketten, medische en niet-medische, verwerkt worden. Onderscheid tussen medische pakketten en niet medische pakketten wordt in dat proces niet gemaakt. Voorshands acht de voorzieningenrechter aannemelijk dat het voor PostNL niet mogelijk is om in de decemberperiode pakketstromen alsnog te scheiden. PostNL heeft in reactie op het betoog van FNV voldoende onderbouwd dat het maatschappelijk gezien onaanvaardbaar is om niet-medische pakketten niet bij klanten op te halen. Pakketten hopen zich dan op bij die klanten – gedacht moet worden aan bijvoorbeeld grote postorderbedrijven, waarop klanten (hun bedrijfsgebouwen) niet berekend zijn en waardoor onveilige situaties kunnen ontstaan. In het kader van dit kort geding, waarin ruimte voor een uitvoeriger debat en bewijslevering ontbreekt, komt de voorzieningenrechter tot de conclusie dat het in de decemberperiode redelijkerwijs niet mogelijk is om medische pakketpost te scheiden van de overige pakketpost. Dat betekent dat het, juist in deze piekperiode, van groot belang is om de bezetting op een – relatief hoog – minimumniveau te houden om grote verstoringen in het logistieke proces, die onvermijdelijk zullen leiden tot vertraagde bezorging van medische pakketten, te voorkomen. De door PostNL geformuleerde en nu door de voorzieningenrechter overgenomen randvoorwaarden frustreren FNV onmiskenbaar in deze periode van het jaar op effectieve wijze van haar collectieveactierecht bij PostNL gebruik te maken. Bij gebreke van reële mogelijkheden de wijze waarop medische pakketten op dit moment zijn ingebed in het gehele proces van inzamelen, sorteren en distribueren van pakketten bij PostNL in deze piekperiode aan te passen, is deze voor FNV en haar achterban moeilijk te verteren beperking van haar actierecht onontkoombaar. Oplegging van een dwangsom, als stimulans tot nakoming van de te geven beslissing, is aangewezen.