Feiten

Werknemer, die zich onder meer bezighoudt met het maken van kostenramingen, is in dienst van een detacheringsbedrijf (hierna: detacheerder) dat professionals detacheert bij technische bedrijven. Detacheerder heeft in 2021 voor zijn medewerkers een bedrijfsuitje georganiseerd dat bestond uit een activiteit met aansluitend een barbecue. Dit uitje vond meerdere keren plaats, op verschillende dagen en in wisselende samenstellingen. Als activiteit is gekozen voor een toertocht door een natuurgebied op een Kickbike Fat Max Electric/E-step (hierna: Kickbike of E-step). Tijdens het e-steppen is werknemer ongelukkig gevallen. Hij is met zijn hoofd op de grond terechtgekomen en heeft daar hersenletsel aan over gehouden. Hij is uiteindelijk volledig afgekeurd en krijgt een IVA-uitkering. Bij brief van 18 januari 2022 heeft werknemer detacheerder aansprakelijk gesteld voor de gevolgen van het ongeval. Detacheerder heeft de aansprakelijkstelling doorgestuurd naar zijn verzekeraar, die tevens in deze procedure als gedaagde partij is betrokken. Werknemer heeft op 12 april 2023 bij de rechtbank om een voorlopig getuigenverhoor gevraagd. De rechtbank heeft zeven getuigen gehoord. Detacheerder en zijn verzekeraar hebben naar aanleiding van de getuigenverklaringen geen aanleiding gezien de aansprakelijkheid alsnog te erkennen. Om duidelijkheid te krijgen over de aansprakelijkheid is werknemer deze deelgeschilprocedure begonnen. Hij verzoekt onder meer een verklaring voor recht dat de detacheerder als werkgever aansprakelijk is voor de schade van het ongeval dan wel dat hij op grond van het goed werkgeverschap aansprakelijk is. Detacheerder en zijn verzekeraar stellen dat artikel 7:658 BW hier niet van toepassing is omdat het ongeluk niet is gebeurd terwijl werknemer aan het werk was en dat detacheerder geen zorg-, veiligheids- of verzekeringsplicht heeft geschonden. Verder zijn zij er niet van overtuigd dat de huidige medische toestand van werknemer volledig is terug te voeren op het ongeval. 

Oordeel

Toetsingskader

In artikel 7:658 BW is de aansprakelijkheid van een werkgever geregeld voor schade die een werknemer lijdt bij het uitvoeren van zijn werkzaamheden. Dit artikel beoogt echter ook geen absolute waarborg te scheppen voor de bescherming van de werknemer tegen gevaar. Welke veiligheidsmaatregelen van de werkgever mogen worden verlangd en op welke wijze hij de werknemer moet instrueren, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

Voldoende nauw verband met het werk en naleving zorgplicht

De kantonrechter is van oordeel dat er een voldoende nauwe band met het werk aanwezig is. De bedrijfsuitjes die detacheerder drie à vier keer per jaar organiseert, hebben de functie van een sociale binding tussen de werknemers die hoofdzakelijk op detacheringsbasis bij andere bedrijven werken. Deze uitjes vormen een compensatie van het gemis aan interne werkcontacten. Daarmee hebben deze bedrijfsuitjes naar het oordeel van de kantonrechter een duidelijk werkgerelateerd karakter. Specifiek voor dit bedrijfsuitje geldt bovendien dat dit het eerste bedrijfsuitje was dat na corona georganiseerd kon worden. Verder weegt voor de kantonrechter mee dat het uitje, waar men om 16.30 uur verwacht werd, voor werknemer voor een (klein) deel onder werktijd plaatsvond. Weliswaar heeft detacheerder de feitelijke organisatie extern uitbesteed, maar dat betekent niet dat gezegd kan worden dat hij op de organisatie en de uitvoering van de activiteit geen invloed (meer) had. Om te beoordelen wat er bij deze specifieke activiteit van detacheerder mag worden verwacht, wordt eerst ingezoomd op de activiteit zelf, het E-steppen, en de risico’s die daaraan kleven. De kantonrechter vindt het maken van een toertocht op een Kickbike over verhard en onverhard terrein een gevaarlijke, risicovolle activiteit. Partijen zijn het erover eens dat de Kickbike classificeert als een bijzondere bromfiets. In de algemene voorwaarden van het organiserende bedrijf is een bepaling opgenomen dat opdrachtgever en deelnemer voor deze activiteit een adequate reis- en/of ongevallenverzekering dienen af te sluiten. De kantonrechter vindt ook dit een sterke aanwijzing dat het rijden op een Kickbike als een risicovolle activiteit moet worden beschouwd. Detacheerder heeft daar onvoldoende oog voor gehad. De kantonrechter vindt dat de detacheerder en het organiserende bedrijf onvoldoende maatregelen hebben genomen, dat er onvoldoende gewaarschuwd is voor veiligheidsrisico’s en er onvoldoende veiligheidsinstructies gegeven zijn. Dit betekent dat detacheerder niet aan zijn zorgplicht heeft voldaan en dat hij aansprakelijk is voor de gevolgen van het ongeval. Detacheerder is aansprakelijk voor de schade ten gevolge van het ongeval en de verzekeraar moet indien blijkt dat hij te zijner tijd een uitkering aan werknemer is verschuldigd, deze uitkering rechtstreeks aan werknemer betalen. Detacheerder wordt in de kosten van het deelgeschil veroordeeld.