WPN/Staat der Nederlanden

In het kader van de liberalisering van de postmarkt (Postwet 2009) heeft de werkgeversvereninging (WPN) afspraken gemaakt met de vakbonden, inhoudende dat op basis van een ingroeimodel uiteindelijk 80% van de postverspreiders werkzaam zal zijn op basis van een arbeidsovereenkomst. De Nederlandse overheid heeft bij AMvB van 8 november 2009 vastgesteld dat postbedrijven verplicht zijn (100%) postverspreiders een arbeidsovereenkomst aan te bieden. Omdat overleg tussen WPN en de vakbonden op niets uitliep heeft de overheid een bemiddelaar aangesteld en aangekondigd de AMvB aan te scherpen. Tegen deze achtergrond heeft WPN een nieuwe cao afgesloten waarbij als einddatum voor de 80% arbeidsovereenkomsten 30 september 2013 is genoemd. De overheid heeft bij gewijzigd AMvB aansluiting gezocht bij deze cao. WPN stelt zich op het standpunt dat door aldus te handelen de overheid haar heeft gedwongen een cao te sluiten met de vakbonden, hetgeen in strijd is met het met recht op negatieve vakverenigingsvrijheid.

Het Comite de Internationale ArbeidsOrganisatie oordeelt als volgt. De wijze waarop de cao’s tot stand zijn gekomen, zijn niet in strijd met ILO-Verdrag 98 (recht zich te organiseren en recht op collectief onderhandelen) en ILO-Verdrag 154 (bevorderen van collectieve onderhandelingen). Een lidstaat mag niet ingrijpen in het onderhandelingsproces tussen partijen, maar heeft wel het recht te bepalen aan welke basisvoorwaarden arbeidsomstandigheden en -voorwaarden in een sector moeten voldoen. Het Comite is niet bevoegd een uitspraak te doen over deze basisvoorwaarden. Het verplicht inzetten van een mediator is wel in strijd met de ILO-verdragen. De Nederlandse Staat had in dit opzicht de autonomie van cao-partijen moeten respecteren. Het Comite beveelt dan ook aan dat dergelijke bemiddeling steeds op basis van onpartijdigheid en vrijwilligheid geschiedt. De Staat dient dit te garanderen.

Klik hier om het ILO-rapport in te zien.