Feiten

Werkgever verkoopt, installeert en onderhoudt onder de naam Efcon Water monsternametoestellen of ‘samplers’ voor afvalwater. Werknemer is op 1 maart 2007 in dienst getreden bij werkgever. In zijn functie hield werknemer zich onder meer bezig met de verkoop van monsternametoestellen en verrichtte hij technische werkzaamheden in verband met het plaatsen van deze apparatuur. In de arbeidsovereenkomst is een concurrentie-, relatie- en geheimhoudingsbeding opgenomen. In november 2018 heeft werknemer aan werkgever te kennen gegeven bij ODS in dienst te willen treden. ODS levert onder meer monsternametoestellen van het merk WaterSam. Werkgever heeft werknemer in reactie op zijn voorgenomen overstap naar ODS laten weten dat hij hem houdt aan zijn concurrentie-, relatie-, en geheimhoudingsbeding. ODS en werknemer hebben werkgever daarop bericht dat van concurrerende werkzaamheden geen sprake zal zijn, omdat werknemer zich uitsluitend zal bezighouden met het verkopen van analyzers en analyzersystemen en dus niet met de verkoop van monsternametoestellen. Werkgever is uiteindelijk akkoord gegaan met indiensttreding van werknemer bij ODS op voorwaarde dat werknemer, op straffe van verbeurte van een direct opeisbare boete, geen werkzaamheden of activiteiten zou verrichten op het gebied van monsternametoestellen voor afvalwater en geen (zakelijk) contact zou onderhouden met WaterSam GmbH, aan WaterSam gelieerde ondernemingen en medewerkers, dan wel andere vertegenwoordigers van WaterSam. Deze afspraken zijn vastgelegd in een op 23 januari 2019 door ODS en werknemer ondertekende verklaring (hierna: de verklaring).
Werknemer is op 1 februari 2019 in dienst getreden van ODS. Van 19 tot en met 21 maart 2019 heeft werknemer samen met een collega ODS vertegenwoordigd op de Aqua Nederland Vakbeurs & Rioleringsvakdagen te Gorinchem. In de beursstand van ODS stonden onder andere twee monsternametoestellen van WaterSam en lagen brochures van WaterSam in een folderstandaard. Werkgever, eveneens vertegenwoordigd op de beurs, heeft een deurwaarder ingeschakeld die door middel van een proces-verbaal van bevindingen de situatie ter plaatse heeft vastgelegd. Tevens heeft een bedrijfsrechercheur in opdracht van werkgever de stand van ODS bezocht. Hiervan is een rapport opgemaakt. Werkgever heeft in eerste aanleg gevorderd, kort samengevat, voor recht te verklaren dat ODS en werknemer de overeenkomst met werkgever hebben geschonden en zowel ODS als werknemer te veroordelen tot betaling van een boete aan werkgever. De kantonrechter heeft de vorderingen van werkgever toegewezen. Tegen deze beslissing en de daaraan ten grondslag gelegde motivering komen ODS en werknemer op.

Oordeel

Partijen verschillen van mening over de uitleg die aan de in de verklaring opgenomen bepalingen uit de overeenkomst moet worden gegeven. Het hof neemt bij de uitleg van deze bepalingen de Haviltex-norm tot uitgangspunt. De aanleiding voor het aangaan van de overeenkomst was dat partijen van mening verschilden of het concurrentie-, relatie- en geheimhoudingsbeding in de arbeidsovereenkomst tussen werkgever en werknemer in de weg stond aan indiensttreding van werknemer bij ODS. Omdat de monsternametoestellen voor werkgever de belangrijkste bron van inkomsten zijn, was werkgever bereid zijn bezwaren tegen de overstap van werknemer naar ODS te laten varen mits partijen tot duidelijke afspraken konden komen over de monsternametoestellen. Partijen zijn het erover eens dat de overeenkomst (mede) is aangegaan in het belang van werkgever om concurrentie op het gebied van monsternametoestellen te voorkomen. Daarnaast hebben ODS en werknemer benadrukt dat hiermee ook het belang werd gediend van werknemer om bij ODS in dienst te kunnen treden. Uit de verklaring vloeit voort dat is overeengekomen dat werknemer zich gedurende twee jaar behoudens voorafgaande toestemming van werkgever niet zou bezighouden met de in de genoemde NEN-richtlijnen bedoelde monsternametoestellen voor afvalwater, in de ruimste zin van het woord. De verklaring spreekt immers over ‘werkzaamheden en activiteiten’ die betrekking hebben op dergelijke toestellen, en vervolgens wordt toegelicht wat daaronder wordt verstaan. Die opsomming was niet limitatief.

Tussen partijen is niet in geding dat de monsternametoestellen voor afvalwater van het merk WaterSam, die zich in de stand bevonden tijdens de beurs, vallen onder de in de verklaring vermelde NEN-normen en dat ODS en werknemer geen toestemming aan werkgever hadden gevraagd voor de aanwezigheid van werknemer tijdens de beurs in de stand van ODS. Het hof concludeert dat de aanwezigheid van werknemer tijdens de beurs in de stand van ODS waarin (ook) monsternametoestellen voor afvalwater werden getoond, strijdig is geweest met de verklaring. Deelname aan een dergelijke beurs heeft immers tot doel om de verkoop van en advisering over producten te bevorderen. In zoverre is naar het oordeel van het hof sprake geweest van een ‘activiteit’ als bedoeld in de verklaring. Een en ander geldt eveneens voor het deelnemen van werknemer aan het gesprek met de bedrijfsrechercheur over monsternametoestellen voor afvalwater. Dat gesprek was gericht op de verkoop van en advisering over deze producten en dient daarom ook te worden beschouwd als een ‘activiteit’ als bedoeld in de verklaring. Van werknemer had in het licht van de overeenkomst verwacht mogen worden dat hij van meet af aan deelname aan het gesprek had vermeden. Het hof concludeert dat ODS en werknemer de overeenkomst tussen partijen zoals vastgelegd in de verklaring niet zijn nagekomen, omdat werknemer als medewerker van ODS aanwezig is geweest in de stand van ODS op de beurs waar de in de verklaring bedoelde monsternametoestellen werden aangeboden, en omdat werknemer is geconsulteerd en zich heeft gemengd in een verkoopgesprek over de in de verklaring bedoelde monsternametoestellen. Het hof bekrachtigt het vonnis waarvan beroep.