Rechtspraak
Rechtbank Rotterdam (Locatie Rotterdam), 15 oktober 2021
ECLI:NL:RBROT:2021:10926
Feiten
Extra Talent is een onderneming gericht op personeelsbemiddeling met haar hoofdvestiging in Rotterdam. Extra Talent detacheert kandidaten op onder meer juridisch gebied. Werknemers zijn van 1 maart 2016 tot 1 november 2020 respectievelijk 14 augustus 2017 tot en met 31 december 2020 voor onbepaalde tijd in dienst geweest bij Extra Talent, laatstelijk in de functie van juridisch secretaresse respectievelijk consultant juridisch. Beiden waren werkzaam bij de vestiging Rotterdam en bemiddelden kandidaten om werkzaam te zijn voor opdrachtgevers van Extra Talent. In de arbeidsovereenkomsten van werknemers is een exclusiviteitsbeding, concurrentiebeding (incl. relatiebeding) en een boetebeding opgenomen. Op 22 december 2020 hebben werknemers aan de middellijk bestuurder kenbaar gemaakt dat zij voornemens zijn een wervings- en selectiebureau op het gebied van juridische dienstverlening op te zetten. Op 4 januari 2021 hebben werknemers een v.o.f. opgericht. In het uittreksel van de KvK staat bij ‘activiteiten’ vermeld: ‘SBI-code: 7810 – Arbeidsbemiddeling Recruitment/Arbeidsbemiddelingsbureau’. Voorts is over en weer (e-mail)contact geweest. Kernachtig weergegeven schrijft de gemachtigde van Extra Talent bij brief van 5 mei 2021 dat zij heeft vastgesteld dat werknemers persoonlijk dan wel door middel van hun v.o.f., inmiddels ten minste tot vier keer toe hun concurrentiebeding hebben overtreden, namelijk door zakelijk contact te hebben met vier notariskantoren. Drie daarvan zijn klanten van Extra Talent en één daarvan is een prospect waarmee in 2020 regelmatig contact is geweest, aldus Extra Talent. Werknemers betwisten dit met onder meer de stelling dat deze notariskantoren zich niet binnen een straal van 40 km van de vestiging van Extra Talent in Rotterdam bevinden. Extra Talent vordert werknemers te veroordelen aan haar te betalen € 46.000 ter zake van de overtredingen van het relatiebeding en € 23.000 ter zake van overtredingen van het exclusiviteitsbeding. In reconventie vorderen werknemers onder meer de werking van het concurrentiebeding, specifiek het relatiebeding, alsmede ter zake van de daarop van toepassing verklaarde boete (gedeeltelijk) te vernietigen.
Oordeel
Uitleg relatiebeding
Naar het oordeel van de kantonrechter dient het relatiebeding zo te worden uitgelegd dat het niet is beperkt tot relaties en prospects van de vestiging Rotterdam waar werknemers werkzaam zijn geweest en/of die door werknemers zijn bediend, zoals werknemers hebben gesteld. Evenmin kan het relatiebeding zo worden uitgelegd dat dit ziet op alle ondernemingen die in het systeem zijn opgenomen, zoals door Extra Talent gesteld. Werknemers hebben immers onbetwist gesteld dat in dit systeem duizenden (nagenoeg alle) ondernemingen zijn opgenomen op alle werkgebieden van Extra Talent, dat alle bedrijven in dit systeem systematisch moeten worden gebeld in de hoop een opdracht te verkrijgen en dat er ook bedrijven in opgenomen zijn die geen zaken willen doen met Extra Talent. Daarbij klemt dat in het relatiebeding zelf noch in de arbeidsovereenkomst van werknemers is gedefinieerd welke partijen als ‘relaties en prospects’ kunnen worden aangemerkt. Extra Talent heeft tot op heden geweigerd werknemers een lijst van (kern)relaties en prospects te verstrekken die volgens haar onder de werking van het relatiebeding vallen.
Overtreding relatiebeding
Werknemers hebben verwezen naar een door hen overgelegde verklaring van notariskantoor 1 waarin staat dat notariskantoor 1 geen contacten heeft met Extra Talent en er geen zaken met Extra Talent worden gedaan of in het verleden zijn gedaan. Gelet hierop kan notariskantoor 1 naar het oordeel van de kantonrechter niet als een relatie of prospect van Extra Talent in de zin van het relatiebeding worden aangemerkt. Ten aanzien van notariskantoor 2 hebben werknemers aangevoerd dat zij nooit contact hebben gehad met notariskantoor 2, ook niet nadat zij voor zichzelf zijn begonnen. Dat notariskantoor 2 op 30 maart 2021 kennelijk een e-mail naar het (oude) mailadres van een van de werknemers bij Extra Talent heeft verstuurd, is naar het oordeel van de kantonrechter onvoldoende om de conclusie te rechtvaardigen dat sprake is van overtreding van het relatiebeding. Onder verwijzing naar drie verklaringen van werknemers van Extra Talent stelt Extra Talent dat notariskantoor 3 en notariskantoor 4 relaties wel prospects van haar zijn. Ook voor deze kantoren geldt dat werknemers onweersproken hebben gesteld dat het geen relaties of prospects van het kantoor Rotterdam, waar werknemers werkzaam zijn geweest, betreft. Dit brengt mee dat de contacten die werknemers met notariskantoor 3 en notariskantoor 4 hebben gehad niet kunnen worden aangemerkt als een overtreding van het relatiebeding. Het voorgaande leidt tot het oordeel dat de vorderingen van Extra Talent voor zover deze zien op overtreding van het relatiebeding worden afgewezen.
Exclusiviteitsbeding
Extra Talent stelt dat werknemers het exclusiviteitsbeding zoals opgenomen in artikel 11 respectievelijk 12 van de arbeidsovereenkomst hebben overtreden door op 19 maart 2020 de URL van de website en op 8 oktober 2020 het lidmaatschap van hun bedrijf op YouTube voor te bereiden en te registreren. Naar het oordeel van de kantonrechter kunnen de enkele registratie van een URL van een website en de registratie van een lidmaatschap op YouTube niet worden aangemerkt als activiteiten in strijd met het exclusiviteitsbeding. Het betreft slechts zeer geringe voorbereidende handelingen. Daarbij komt dat hun bedrijf blijkens het uittreksel van de Kamer van Koophandel pas met ingang van 4 januari 2021, derhalve na afloop van het dienstverband bij Extra Talent, is opgericht. Zelfs indien ervan uit zou worden gegaan dat het exclusiviteitsbeding met het registeren van de website en de registratie op YouTube wel is overtreden, dan rechtvaardigt de geringe overtreding niet de gevorderde boete van € 23.000. De door Extra Talent gevorderde veroordeling tot betaling van verbeurde boetes wegens overtreding van het exclusiviteitsbeding wordt derhalve afgewezen.
(Gedeeltelijke) vernietiging relatiebeding
Naar het oordeel van de kantonrechter dient de belangenafweging in het voordeel van werknemers uit te vallen. Daartoe is allereerst relevant dat werknemers gedurende een jaar na uitdiensttreding zijn gebonden aan een tussen partijen overeengekomen concurrentiebeding op grond waarvan werknemers kort gezegd binnen een straal van 40 kilometer rondom de vestiging Rotterdam geen concurrerende werkzaamheden mogen verrichten. Niet in geschil is dat werknemers dit deel van het concurrentiebeding hebben nageleefd en ook hebben verklaard zich hieraan te zullen houden. Dit blijkt ook uit de door werknemers overgelegde correspondentie, waarin zij verschillende partijen kenbaar maken dat zij vanwege het geldende concurrentiebeding niet kunnen samenwerken en een aantal van deze partijen ook doorverwijzen naar Extra Talent. Voorts is van belang dat onduidelijk is welke partijen als ‘relaties en prospects’ in de zin van het relatiebeding kunnen worden aangemerkt (zoals reeds eerder overwogen). Gelet hierop komt de kantonrechter tot de slotsom dat werknemers in verhouding tot het te beschermen belang van Extra Talent door het relatiebeding onbillijk worden benadeeld. De kantonrechter zal de gevorderde vernietiging van het relatiebeding alsmede het boetebeding daarom gedeeltelijk toewijzen in die zin dat dit wordt beperkt tot de relaties die door werknemers gedurende hun dienstverband bij Extra Talent zijn bediend.