Feiten

Werknemer is fiscaal advocaat en bevriend met een van de bestuurders van advocatenkantoor X, dat zich richt op commerciële geschillen in het arbeids-, ondernemings-, verbintenissen- en vastgoedrecht. Eind 2011 wordt werknemer gevraagd zijn fiscale praktijk onder te brengen bij X om het dienstenaanbod uit te breiden. Op 15 februari 2012 treedt hij in dienst, met onder meer een verbod op nevenactiviteiten zonder toestemming, een relatiebeding van een jaar en een boetebeding van € 20.000 per overtreding, vermeerderd met € 500 per dag bij voortduring. Zelf aangebrachte cliënten mag werknemer na het dienstverband blijven bedienen. De arbeidsovereenkomst wordt verlengd tot 15 december 2014. In een addendum wordt overeengekomen dat werknemer via zijn op te richten bv, tevens gedaagde in deze procedure, gefaseerd aandelen verkrijgt: 6% in 2013, nog eens 6% in 2014, en mogelijk een extra 6% bij wederzijdse wens tot voortzetting van de samenwerking. Bij voortzetting zou vanaf december 2014 geen sprake meer zijn van een dienstverband, maar van een aandeelhoudersrelatie. Indien de samenwerking eindigt voordat 32% van de aandelen is overgedragen, dienen de aandelen op eerste verzoek om niet te worden teruggeleverd. Er bestaat dan geen recht op een beëindigingsvergoeding, maar werknemer mag wel zijn fiscale praktijk meenemen. Voor cliënten buiten die praktijk zou een financiële regeling worden overwogen. Op 29 oktober 2014 laat het kantoor weten het dienstverband niet voort te zetten, dat daarmee op 15 december 2014 van rechtswege eindigt. In de laatste periode schrijft werknemer nog 7 uur en 6 minuten tijd. Partijen spreken af dat werknemer één niet-fiscaal dossier overdraagt en een ander meeneemt. Nadien zet werknemer zijn fiscale praktijk zelfstandig voort en is inmiddels partner bij Bon Legal LLP. Teruglevering van de aandelen is verzocht, maar uitgebleven. Als gevolg daarvan hebben eisers de betaling van het laatste salaris en de eindafrekening opgeschort. Eisers vorderen – samengevat – veroordeling van werknemer tot betaling van € 260.000 aan verbeurde boetes wegens ten minste dertien overtredingen van het relatie- en/of nevenactiviteitenbeding, € 6.600 aan schadevergoeding wegens 30 niet-gefactureerde uren à € 220 per uur, en kosteloze teruglevering van de aan hem overgedragen aandelen. Werknemer vordert betaling van € 2.800 bruto aan achterstallig loon over de periode 1 t/m 15 december 2014, € 2.912 bruto aan niet uitbetaalde vakantietoeslag, en € 5.561,38 bruto wegens niet-genoten vakantiedagen.

Oordeel

De kantonrechter oordeelt als volgt. 

Aandelen

Vaststaat dat werknemer bij einde dienstverband slechts 12% van de aandelen had ontvangen, en dat in het addendum is overeengekomen dat bij beëindiging vóór verkrijging van 32%, de geleverde aandelen kosteloos moesten worden teruggeleverd. Werknemers verweer dat de aandelen als loon kwalificeren, slaagt niet, net zo min als het beroep op de leveringsakten als bewijs van finale kwijting. Er is onvoldoende grond om aan te nemen dat afstand is gedaan van de contractueel overeengekomen terugleverplicht. De vordering tot teruglevering van de aandelen wordt dan ook toegewezen. De gevorderde vernietiging van het aandeelhoudersbesluit wordt afgewezen bij gebrek aan belang, nu dit besluit inmiddels is bekrachtigd.

Relatie- en nevenactiviteitenbeding

Werknemer heeft zonder voldoende betwisting werkzaamheden verricht in zaken die niet tot zijn fiscale praktijk behoorden en waarvoor geen toestemming was gegeven, in strijd met het relatiebeding. Ook werkzaamheden in zaken die hij niet had meegenomen, maar waarin hij na einde dienstverband toch actief was, leveren schendingen op. Een beroep op toestemming via een e-mail uit november 2014 faalt, omdat niet is aangetoond dat daarmee ook niet-fiscale cliënten mochten worden meegenomen. Daarnaast staat vast dat werknemer tijdens dienstverband werkzaamheden heeft verricht, maar daarvoor later voorschotnota’s onder eigen naam heeft verstuurd. Daarmee heeft hij gehandeld in strijd met het nevenactiviteitenbeding. Ook het verzorgen van een cursus zonder toestemming levert een overtreding op. In totaal is sprake van dertien overtredingen, waarvoor per stuk € 20.000 aan boete is verschuldigd, in totaal € 260.000. De bedingen zijn geldig en een beroep op matiging is onvoldoende onderbouwd en wordt afgewezen.

Loonvordering en schadevergoeding

Werknemer heeft slechts één werkweek gepresteerd in de laatste anderhalve maand van zijn dienstverband, maar ontving loon voor een volledige maand. Zijn loonvordering wordt daarom afgewezen. De gevorderde vakantiedagen en -toeslag zijn op zich toewijsbaar, maar worden verrekend met de vorderingen van eisers. Ook de wettelijke verhoging en rente worden afgewezen, nu werknemer zelf tekortschiet door de aandelen niet terug te leveren. De door eisers gevorderde schadevergoeding van € 6.600 wegens niet gedeclareerde uren wordt toegewezen, omdat werknemer te laat heeft aangegeven dat hij 32 uren had gewerkt, waardoor declaratie niet meer mogelijk was.