Geachte confrères, collegae, amici en amicae,

Bijgaand treft u weer een nieuwe VAAN AR Update aan. Klik hier om de pdf vanaf de website te downloaden.

Nieuws: Hoofdlijnenbrief Arbeidsmarkt 5 juli 2022. Modernisering arbeidsmarkt
Gisteren verscheen de Hoofdlijnenbrief van de minister van SZW. Hierin is onder meer een aanpak van de arbeidsmarkt beschreven en wordt een wetgevingsherziening in 2023 aangekondigd. Een aantal ‘high lights’ (die velen zullen herkennen van het SER MLT-advies) stippen we aan:

Nuluren en min-max afschaffen
Het kabinet onderschrijft de uitgangspunten van het SER MLT-advies en kiest ervoor om oproepcontracten in hun huidige vorm af te schaffen, waarbij conform het MLT-advies de uitzondering voor scholieren en studenten nader uitgewerkt wordt. Afschaffing van oproepcontracten betekent dat nulurencontracten en min-maxcontracten in de huidige vorm niet langer toegestaan zijn. Deze contracten worden vervangen door een (nader met sociale partners uit te werken) basiscontract.

Uitzendovereenkomst: beperken in fase en duur en gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden
Uitzendperiodes beperkt tot drie jaar (52 weken fase A en 104 weken fase B). In het MLT-advies wordt voorgesteld dat er niet langer sprake kan zijn van concurrentie op arbeidsvoorwaarden, door te stellen dat er sprake moet zijn van ten minste gelijkwaardige arbeidsvoorwaarden ten opzichte van werknemers die direct werken bij de inlener. Het kabinet neemt dit advies ter harte en werkt dit advies verder uit met inachtneming van de Europeesrechtelijke kaders. Nederland heeft tot nu toe geen expliciete waarborgen om te voorkomen dat uitzendkrachten permanent aan een inlener ter beschikking worden gesteld. De komende periode zal in overleg met sociale partners worden bezien welke stappen de Nederlandse regering moet nemen om deze waarborgen te bieden. Voorts zal er een certificeringsstelsel komen.

Ketenregeling: afschaffen doorbrekingsregel
Doorbreking ketenregeling komt te vervallen. Wel zal het kabinet een administratieve vervaltermijn uitwerken.

Arbeidscommissie
Het aanjaagteam Roemer pleit daarom voor een laagdrempelige vorm van conflictbeslechting (arbeidscommissie) waar kwetsbare werknemers, onder wie arbeidsmigranten naartoe kunnen, om te zorgen voor een betere effectuering van arbeidsrechten. Deze arbeidscommissie zou volgens het aanjaagteam Roemer qua opzet en werkwijze vergelijkbaar kunnen zijn met de Huurcommissie. Politieke besluitvorming tot oprichting van de arbeidscommissie vindt dit najaar plaats.

Wendbare arbeidsovereenkomst
Het is wenselijk om tot een andere vorm van wendbaarheid te komen. Eén waarin het contract voor onbepaalde tijd het uitgangspunt is, en waarin bedrijven zich wel snel (kunnen) aanpassen aan veranderende omstandigheden. Het kabinet neemt maatregelen die bijdragen aan die ambitie: het gaat bevorderen dat van-werk-naar-werktrajecten worden ingezet bij het beëindigen van een arbeidsovereenkomst. Daarnaast wordt er een deeltijd-WW uitgewerkt en wordt de re-integratie in het tweede ziektejaar in lijn met de MLT-advies in principe gericht op re-integratie bij een andere werkgever. Veel van de voorgestelde maatregelen stuiten evenwel op uitvoeringstechnische problemen of budgetten. De uitwerking wordt daarom verder verkend in samenspraak met sociale partners.

Zzp-vraagstuk
Het kabinet kiest een aanpak langs drie lijnen om (de regels rondom) het werken met en als zelfstandigen toekomstbestendiger te maken. Langs deze drie lijnen zullen de komende tijd maatregelen genomen worden. De aard van de problematiek en de urgentie ervan maakt dat de inzet op een specifieke lijn niet afhankelijk kan zijn van een andere. De voortgang op de ene lijn kan met andere woorden niet wachten op de andere; elk van de drie is urgent om stappen op te zetten.

1. Inzetten op een gelijker speelveld voor contractvormen met betrekking tot de sociale zekerheid en fiscaliteit. Er komt een AOV voor zelfstandigen; fiscale voordelen worden (versneld) afgebouwd; eventueel een verplicht pensioen (nog uitwerking).

2. Meer duidelijkheid creëren over de vraag wanneer gewerkt wordt als werknemer dan wel als zelfstandige buiten dienstbetrekking (beoordeling van arbeidsrelaties) alsmede het ondersteunen van werkenden om hun rechtspositie op te eisen. Er wordt gewerkt aan een aanpassing van het begrip ‘gezag’. Bij het verduidelijken van regelgeving rondom de beoordeling van de arbeidsrelatie geldt wel dat normen in het arbeidsrecht (civiele recht) altijd een zekere openheid zullen houden. Dit is ook wenselijk – niet alle situaties zijn immers door de wetgever te voorzien en regels moeten kunnen meebewegen met de dynamische praktijk op de arbeidsmarkt. Maar het grijze gebied kan wel worden verkleind. Er zal meer met rechtsvermoedens worden gewerkt.

3. Het verbeteren van toezicht en handhaving op schijnzelfstandigheid.

Verder worden voorstellen gedaan op het terrein van LevenLangOntwikkelen en aanpassing van de WIA.

Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de volgende uitspraken.

HvJ EU: reikwijdte ontslagverbod functionaris gegevensverwerker (AVG)
In AR 2022-0760 staat de vraag centraal hoever de ontslagbeschermingsplicht uit artikel 38 AVG-verordening reikt. Het Hof van Justitie EU overweegt dat de ontslagbescherming is gekoppeld aan de functie van de functionaris gegevensverwerker. In die zin is sprake van een ‘wegens’ en geen ‘tijdens’ opzegverbod. Een verdergaande bescherming is toegestaan, mits niet in strijd met de doelstelling van de richtlijn. Een absoluut ontslagverbod dat zou beletten een functionaris die in strijd handelt met de AVG te ontslaan, is in strijd met de verordening.

Ondernemingskamer: keuze voor specifieke distributeur niet adviesplicht
In AR 2022-0738 neemt de Ondernemingskamer in aanmerking dat de keuze om voor de verkoop van haar producten al dan niet gebruik te maken van een specifieke distributeur, in de kern een commerciële beslissing is die past in de normale bedrijfsvoering van Lantor en dat die keuze in beginsel is voorbehouden aan Lantor als ondernemer. Lantor heeft tegen deze achtergrond ook onweersproken gesteld dat zij in het verleden met een zekere regelmaat van distributeur is gewisseld, dat daarbij de ondernemingsraad nooit om advies is gevraagd en dat de ondernemingsraad daar ook niet eerder om heeft verzocht. Op grond van het voorgaande is de Ondernemingskamer van oordeel dat het (voorgenomen) besluit niet kan worden aangemerkt als adviesplichtig in de zin van artikel 25 lid 1 sub b WOR dan wel artikel 25 lid 1 sub d WOR.

Kosteloos omboeken en upgraden van vliegtickets gezin van zus van KLM-medewerkster: e-grond en ernstig verwijtbaar
In AR 2022-0742 oordeelt de kantonrechter dat voldoende is vast komen te staan dat werkneemster de handelingen die haar door KLM worden verweten heeft verricht. Dit betekent dat zij de tickets van haar zus en haar gezin kosteloos heeft omgeboekt en dat zij tot twee keer toe heeft geprobeerd hen (de eerste keer ten koste van anderen die wel businessclass hadden geboekt) te upgraden. Dit handelen dient naar het oordeel van de kantonrechter als ernstig verwijtbaar handelen te worden aangemerkt.

Verzwijgen eerder ontslag bij dezelfde werkgever rechtvaardigt (nieuw) ontslag op staande voet
In AR 2022-0740 oordeelt de kantonrechter dat Philips werkneemster terecht op staande voet heeft ontslagen, omdat zij had verzwegen vijf jaar eerder bij Philips te zijn ontslagen (ontbinding op de g-grond). Door hierover in haar CV en tijdens de gesprekken misleidende informatie te verstrekken is elk vertrouwen in een vruchtbare voortzetting ontvallen. Werkneemster wordt voorts veroordeeld tot betaling aan Philips van een bedrag van € 43.561,64 aan gefixeerde schadevergoeding.

Vragen of opmerkingen
Indien u problemen ondervindt met inloggen, kunt u contact opnemen met het secretariaat van de VAAN via het telefoonnummer 0343-430600 of via het e-mailadres secretariaat@vaan-arbeidsrecht.nl. Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ar-updates@budh.nl.

Rest ons nog u een bijzonder fijne dag toe te wensen.