Geachte confrères, collegae, amici en amicae,

Bijgaand treft u weer een nieuwe VAAN AR Update aan. Klik hier om de pdf vanaf de website te downloaden.

(Toch) Richtlijn platformarbeid
Afgelopen maandag hebben de EU-ministers van Werkgelegenheid en Sociale Zaken alsnog overeenstemming bereikt over de Richtlijn platformarbeid.

Rechtsvermoeden arbeidsovereenkomst met platform
Artikel 5 introduceert een rechtsvermoeden dat de contractuele verhouding tussen een digitaal arbeidsplatform en een persoon die platformwerk verricht via dat platform, een arbeidsverhouding is wanneer er feitelijke aanwijzingen zijn van zeggenschap en leiding, overeenkomstig het nationale recht, collectieve overeenkomsten of gebruiken in de lidstaten en met in aanmerkingneming van de jurisprudentie van het Hof van Justitie. Indien het digitale arbeidsplatform het wettelijk vermoeden wil weerleggen, moet het bewijzen dat de betrokken contractuele relatie geen arbeidsverhouding is.

Algoritmisch management met menselijk toezicht
Werknemers moeten naar behoren worden geïnformeerd over het gebruik van systemen voor geautomatiseerde monitoring of besluitvorming met betrekking tot onder meer hun aanwerving, arbeidsvoorwaarden en inkomsten. Ook komt er een verbod op gebruik van systemen voor geautomatiseerde monitoring of besluitvorming voor verwerking van bepaalde soorten persoonsgegevens van personen die platformwerk verrichten, zoals biometrische gegevens of gegevens over hun emotionele of psychologische toestand (art. 7-9).
Menselijk toezicht en menselijke evaluatie zijn ook gegarandeerd bij geautomatiseerde besluiten, ook wat betreft het recht om uitleg te krijgen over die besluiten en ze te laten toetsen (art. 10 en 11).

AR-annotatie Simone Slootweg: het compenseren van samenloop tussen zwangerschaps- en bevallingsverlof en ‘overige dagen’ in het mbo
Graag wijzen wij u nogmaals op de AR-annotatie van Simone Slootweg bij AR 2024-0128. In deze noot schetst zij de rechtspraak van de Hoge Raad over samenloop van vakantieverlof en zwangerschap, alsook de rechtspraak van het Hof van Justitie EU en staat zij stil bij de vraag hoe ‘verlofdagen’ (anders dan vakantieverlof) moeten worden geduid in het gelijkebehandelingsrecht. De kwestie ligt thans als prejudiciële vraag voor bij de Hoge Raad. Een belangwekkende en impactvolle kwestie die op zeer toegankelijke wijze wordt geduid. Een must read!

Rechtspraak
Graag wijzen wij u op de volgende uitspraken.

HR: klachtplicht (art. 6:89 BW) niet van toepassing bij overtreding concurrentiebeding
In AR 2024-0361 oordeelt de Hoge Raad onder meer over de vraag of de klachtplicht van toepassing is bij overtreding van het concurrentiebeding als volgt. De verbintenis van een (voormalige) werknemer uit hoofde van een non-concurrentiebeding is een verbintenis om in het beding omschreven handelen na te laten. Bij schending van een zodanig beding is geen sprake van gebrekkig presteren, maar van niet presteren. Daarop is de in artikel 6:89 BW vervatte klachtplicht niet van toepassing. Wel kan de tijd die de (voormalige) werkgever heeft laten verstrijken tussen ontdekking van de overtreding van het beding en het daarop aanspreken van de (voormalige) werknemer, onder omstandigheden grond opleveren voor matiging van verbeurde boetes op de voet van artikel 6:94 BW, of – indien aan de daarvoor geldende eisen is voldaan – voor het aannemen van rechtsverwerking.

Overgang van onderneming en contractswisseling ICT: economische waardencreatie als Spijker-criterium
In AR 2024-0362 staat de vraag centraal of een contractswisseling van ICT-beheer voor een Bank van A naar B als een overgang van onderneming kwalificeert. Omdat veel Spijkers-gezichtspunten geen of geringe betekenis hebben omdat veel hetzelfde blijft, wordt belang gehecht aan de overname van personeel en activa. De kantonrechter gaat wat dit laatste betreft in op wat als ‘activa van de vervreemder’ kwalificeert en wijst op ‘economische waardencreatie’. Het enkel overnemen van data ter beheer is geen vorm van activa. Het gaat om de toegevoegde waarde van het ICT-bedrijf ten aanzien van het databeheer (bijv. de ondersteunende service).
Als procedureel verweer werd nog de stelling betrokken dat een vermeend vervreemder geen beroep op artikel 7:662 BW toekomt, omdat deze bepaling louter zou zijn geschreven voor de bescherming van werknemers. De kantonrechter verwerpt deze relativiteit onder meer door te wijzen op de plicht van een goed werkgever werknemers correct te informeren over de gevolgen van een overgang van onderneming (en dus het belang een dergelijke procedure te voeren).

Benadelingsverbod Wet bescherming klokkenluider staat aan ontbinding arbeidsovereenkomst in de weg
In AR 2024-0355 oordeelt de kantonrechter dat werknemer die meermalen meldingen had gemaakt van een mogelijke misstand (framebreuken bij fietsen) wordt benadeeld. De waarschuwingen en het indienen van het ontbindingsverzoek kunnen niet los worden gezien van zijn melding. Voor het krijgen van bescherming tegen benadeling is voorwaarde dat de melder ‘redelijke gronden’ heeft om aan te nemen dat de gemelde informatie over het vermoeden van een misstand op het moment van de melding juist is. Uit de memorie van toelichting op de Wet bescherming klokkenluiders blijkt dat reeds voldoende is dat de melder redelijke vermoedens of bedenkingen kenbaar maakt. Hij hoeft geen positief bewijs aan te dragen om voor bescherming in aanmerking te komen. De situatie die hier aan de orde is voldoet aan deze criteria. Los daarvan blijkt uit de wijze waarop de NVWA op de melding heeft gereageerd afdoende dat werknemer redelijke gronden had om een vermoeden van een misstand aan de orde te stellen. Op 1 november 2023 heeft de inspectie door NVWA op het bedrijf plaatsgevonden, waarna verder onderzoek is gevolgd. De dag na de mondelinge behandeling in deze procedure kwam in het nieuws dat NVWA te kennen heeft gegeven dat werkgever tot nader order geen fietsen meer mag verkopen.

Vragen of opmerkingen
Indien u problemen ondervindt met inloggen, kunt u contact opnemen met het secretariaat van de VAAN via het telefoonnummer 0343-430600 of via het e-mailadres secretariaat@vaan-arbeidsrecht.nl. Mocht u vragen of opmerkingen hebben over deze nieuwsbrief, dan kunt u mailen naar ar-updates@budh.nl.

Rest ons nog u een bijzonder fijne dag toe te wensen.